Uyurgezerlik nedir? Uyurgezerliğin nedenleri nelerdir ve tedavisi var mıdır?

Uyku sırasında yataktan kalkıp yürüyen biri ile karşılaştınız mı? Ya da uyuduktan sonra uyanma aşamasında kendinizi başka bir oda da buldunuz mu? Tüm bu duruma sebep olan uyurgezerlik hastalığına dair merak edilenleri sizler için derledik. Peki uyurgezerlik nedir? Uyurgezerliğin nedenleri nelerdir ve tedavisi var mıdır? Tüm bu soruların yanıtlarını haberin detayında bulabilirsiniz.

Uykunun en derin anında beynin fonksiyonlarının azalmasına rağmen vücudun kalkıp faaliyete geçme durumuna uyurgezerlik hastalığı denir. Çocuk yaşlarda sıklıkla görülen hastalığın son yıllarda yetişkinlerde de görülme olasılığı artı. Tedavisi olan bu rahatsızlık erken teşhis edilip müdahale edilmelidir. Aksi halde ciddi rahatsızlıklara sebebiyet verebilir. Uyurgezerlik, uyur gezer ya da uykuda gezme gibi isimlerle adlandırılan parasomi kategorisine giren bir uyku bozukluğu hastalığıdır. Çocuk yaştaki travmatik bir durumda görülen rahatsızlık genellikle ergenlik dönemlerde kendiliğinden düzelir. Ancak ileri yaşlara rağmen yaşanan uyurgezerliğin altında başka nedenler olabilir. 20 yaşından sonra yaşanan uyurgezerlik de hastalar genellikle gece yarısı 2 ya da 3 saatlerinde kalkar. Bilim uyurgezerliği şöyle açıklıyor. Uykunun aşamaları vardır. Kişi önce hafif uyku haline geçer. Daha sonra tamamen derin uykuya dalar. Ancak işte uyurgezerlerde bu durum derin uyku sonrası uykunun tekrar hafiflemeye başlaması ile ortaya çıkar. Derin uyku denilen yani NREM evresine geçmeden vücudun kalkıp dolaşması ve beynin aktif olmasına rağmen kişi uyku halinden çıkmaz. Bilim insanlarına göre derin uyku evresinde yaşanan bir komplikasyon sonrası kişi uyurgezer olur. Ancak bunu tam olarak neyin tetiklediği bilinmese de bazı nedenler öne sürülür.

UYURGEZERLİĞİN NEDENLERİ NELERDİR?

- Kişinin çocukken yaşadığı terk edilme korkusu, sevgisizlik, başkalarının başarısı ile kıyaslanma, ailede büyük bir kayıp yaşanması

- Olduğu yerde kendini güvende hissetmemesi

- Gün içinde yoğun iş temposu nedeniyle deforme olan sinir hücreleri

- Stres, depresyon, panik atak, kaygı

- Kullanılan bazı ilaçların yan etkileri

- Derin uykuya geçmede zorlanma

- Melotonin hormonunun hiç çalışmaması gibi durumlar uyurgezerliği tetikler.

UYURGEZERLİK ŞİKAYETLERİ VE BULGULARI

Hasta uyku halinden yataktan kalkar ve dolaşır. Bilinç durumu kişiden kişiye değişir. Bazı kimseler yarı uyku halindeyken bazıları ise hiçbir şey hatırlamaz. Bu hastaların uykudan uyanması zordur ki çoğu uzmanlar hastaların uyandırılmasını istemez. Anlamsız hareketlerde bulunabilirler. Hatta bu sırada giyinir, yemek yer, diş fırçalar, konuşur ancak çevreden gelen tüm durumlara tepkisizdir. En tehlikeli bulguları ise kapıyı açıp dışarı çıkma, pencere açma, balkondan atlama veya ocak yakma gibi faaliyetlerde bile bulunabilir. Bu tip kişiler nadirende olsa kişilik bozukluğu yaşayan hastalarda da tetiklenebilir.  En hafif şikayet ise tüm evi dolaştıktan sonra tekrar yatağına dönüp uyumasıdır. 

UYURGEZERLİK TEDAVİSİ VAR MIDIR?

Hasta yakınlarının bu konuda daha dikkatli olması gerekir. Çünkü tedavisi olan bu hastalıkta uzmanlar kişinin hangi durumdan kaynaklı bu süreci yaşadığını tespit etmeye çalışır. Bu yönden geliştirilen tedavide derin uyku halini bozan durumlar azaltılmaya çalışılır. Uzmanlar hastalara genellikle öğle uykusunu önerir. Bunun dışında kişi uyku, davranış tedavisi uygulanır. Ataklar esnasında vücudun aniden terlemesi önlemek için uyumadan önce mutlaka tuvalet ihtiyacı giderilir. Melotonin hormonunu artıracak besinler tüketilmeli. Kısacası hasta psikolojik ve fizyolojik bir tedavi sürecinden geçer.