Damarlardan pıhtı atmasının en sık 50-70 yaş aralığında görülmesiyle birlikte her yaşta gerçekleşebileceğinden bahseden Nöroloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Özgür Bilgin Topçuoğlu, beyne pıhtı atması durumunda gözlemlenebilecek çeşitli bulgulara dikkat çekti.
Beyne pıhtı atmasının nörolojik açıdan acil bir durum olduğunu vurgulaya Prof. Dr. Özgür Bilgin Topçuoğlu, müdahalede ilk 4,5 saatin oldukça kritik olduğunu söyledi. Açıklamaları esnasında özellikle 50 yaş ve üzerindeki tüm bireylerin tansiyon, kolesterol ve kan şekerlerini düzenli olarak kontrol ettirmesi gerektiğine dikkat çeken Prof. Dr. Topçuoğlu, bireyin sağlık durumuna uygun beslenmesi gerektiğini, beyne pıhtı atmasının ana kaynakları olan kalp ve beyin damarları kontrollerinin düzenli olarak yaptırılmasını tavsiye etti.
Damarlarda pıhtı oluşması ve inme risklerine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Nöroloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Özgür Bilgin Topçuoğlu, beyin damarlarına atılan pıhtının temelde iki yolu olduğunu söyledi. Prof. Dr. Özgür Bilgin Topçuoğlu; "Bunlardan ilki kalpten atılan pıhtılar diğeri ise damarlardan atılan pıhtılardır. Ateroskleroz (damar sertliği) damar duvarının kalınlaşması ve elastikiyetinin azalması ile deveran eden kanın damar cidarında toplanmasına neden olabilir. Oluşan darlıklar üzerinde plaklar meydana gelir. Bu plaklar da beyine pıhtı atılması ile sonuçlanabilir. Ateroskleroz için risk altında olan tüm bireyler, beyin damarlarına pıhtı atılması için de risk altındadır. Kolesterol yüksekliği, tansiyon yüksekliği, diyabet hastalığı, sigara kullanımı ve elbette genetik yatkınlık varlığında ateroskleroz ve akabinde beyine pıhtı atılması görülebilir. Ancak ateroskleroz olmadan da bazı kan hastalıklarında, kanın pıhtılaşma bozukluklarında, kanın pıhtılaşma eğiliminin arttığı gebelik ya da bazı kanser tiplerinde de damarlarda pıhtı oluşumu gözlenebilir." şeklinde konuştu.
BELİRTİLER ARASINDA SIK RASTLANANLARI ANLATTI!
Konuşması sırasında damarlardan pıhtı atmasının en sık 50-70 yaş aralığında görülmekle birlikte, her yaşta görülebileceğine dikkat çeken Prof. Dr. Özgür Bilgin Topçuoğlu, belirtiler arasında en sık rastlanılanları özetledi:
• Vücudun tek tarafında yüz, kol ve/veya bacakta olan hissizlik ve/veya kuvvet kaybı
• Bilinç bulanıklığı veya konuşma ve/veya anlamada güçlük
• Yürüme güçlüğü, baş dönmesi, denge ve koordinasyon kaybı
• Tek veya iki taraflı görme kaybı
• Şiddetli baş ağrısı
"GİA ŞAŞMAZ HER ZAMAN İNME HABERCİSİDİR!"
Beyne pıhtı atmasının iki şekilde sonuçlanabileceğini dile getiren Prof. Dr. Özgür Bilgin Topçuoğlu; "Bunlardan birincisi Geçici İskemik Atak (GİA) olarak adlandırdığımız kan akımının bir süreliğine kesilip sonra tekrar düzelmesi durumudur. Kişi dakikalar/saatler içinde düzelebilir. Burada kalıcı bir sekel beklenmez ancak kesinlikle selim bir durum değildir. GİA şaşmaz olarak her zaman inme habercisidir, dikkate alınmalı ve tedavi başlanmalıdır. İkinci klinik tablo ise damarın kalıcı olarak tıkanması nedeniyle beyinde kan akımının kesilmesi ve beyinde kanlanamayan alanda hücre kaybı ve kalıcı hasara neden olur." dedi.
"İLK 4,5 SAAT ÇOK KRİTİK"
Beyne pıhtı atmasının nörolojik olarak acil bir durum olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Özgür Bilgin Topçuoğlu; "İlk 4,5 saat çok kritiktir. Hasta semptomları başladıktan sonraki ilk 4.5 saatte en yakın sağlık kuruluşuna transfer edildiği taktirde, eğer tedaviye mani bir durumu yoksa tPA adını verdiğimiz pıhtı eritici bir ilaçla pıhtı eritilerek kalıcı hasarsız ya da minimal hasarla tedavi edilme şansı yakalar. Hastanın semptomlarının başlangıç saati bilinmiyorsa örneğin hasta uykuda inme geçirmiş ve sabah bu şekilde uyanmışsa ya da yalnız yaşıyor ve bir şekilde hastaya ulaşıldığında tedavi penceresi aşılmışsa tPA uygulanamaz. Bu şartlarda oluşmuş hasarı düzeltebilecek bir tedavi yoktur." ifadelerini kullandı.
Bir kez inme geçiren kişinin tekrar inme geçirme riskinin, sağlıklı bireylere göre çok daha yüksek olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Özgür Bilgin Topçuoğlu; "Bu açıdan sekonder (ikincil) koruma tedavisi dediğimiz tekrar inme geçirmesini önlemeye yönelik tedavi düzenlenir." şeklinde konuştu.
"KALP VE BEYİN DAMARLARI DÜZENLİ OLARAK KONTROL EDİLMELİ!"
Pıhtı ve inmelerin önlenmesi için yapılması gerekenler hakkında bilgi veren Prof. Dr. Özgür Bilgin Topçuoğlu, alınması gereken tedbirlerden bahsetti. Prof. Dr. Özgür Bilgin Topçuoğlu; "Burada esas olan primer (birincil) koruma olmalıdır yani hasta hiç inme geçirmeden önce koruyucu tedavi altına alınmalıdır. Özellikle 50 yaşından sonra ama genel olarak tüm bireylerde tansiyon, kolesterol, kan şekerleri kontrol altında olmalı, birey sağlık durumuna uygun beslenmelidir. Beyne pıhtı atmasının ana kaynakları olan kalp ve beyin damarları kontrolleri düzenli yapılmalıdır. Kalpte ritim bozuklukları, geçirilmiş kalp kapak ameliyatları, doğumsal kalp delikleri vb. durumunda hekimin uygun gördüğü ve reçetelendiği kan sulandırıcı ilaçlar düzenli kullanılmalıdır. Aynı şekilde boyun damarlarındaki darlık ve tıkanmalar titizlikle ele alınmalıdır." dedi.
"HER KOŞULDA SİGARADAN UZAK DURULMALI"
Söz konusu durumda sigara kullanımının etkilerinden bahseden Prof. Dr. Özgür Bilgin Topçuoğlu; "Boyun damarları içinde en sık şah damarlarından pıhtı atma ile karşılaşmaktayız. Darlıklar yüzde 70’in altındaysa ilaçla medikal tedavi, beslenme tarzı değişiklikleri önerilirken; yüzde 70’in üstündeki darlıklarda damara girişim (anjioplasti, stent vb.) uygulanmalıdır. Her koşulda sigaradan uzak durulmalı ve Akdeniz tipi beslenme benimsenmelidir. Sonuç olarak inme bir tıbbi acil durumdur. Kendiniz ve çevrenizde inme semptomları görülmesi durumunda lütfen derhal 112’yi arayınız." şeklinde konuştu.
BİR YORUM YAPIN 0