Kadınların hayatında çok özel bir yere sahip olan hamilelik süreci anne adayları için heyecanlı olduğu kadar bir hayli endişe verici bir dönemi de içermektedir. Hamilelik döneminde sıklıkla karşılaşılan (Tokofobi) doğum korkusu da bu endişeli süreci içinde barındıran bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır. Peki doğum korkusu nedir, belirtileri ve tedavi yöntemleri nelerdir? İşte Tokofobi hakkında merak edilenler...
Tokofobi adıyla da bilinen ve anne adayları için oldukça zorlayıcı bir durum olan doğum korkusu; kadınların doğum yapmaktan ve doğum esnasında yaşayabilecekleri olası acılar ile sağlık problemlerinden dolayı yoğun korku hissetmelerine denir. Yunanca Tokos "doğum" ve fobi "korku" kelimelerinin birleşmesiyle ortaya çıkan tokofobi terimi günümüzde tıp ve psikoloji alanının da büyük ilgisini çekmektedir. Çocuk sahibi olmanın sevincini yaşayan hamile kadınlar içinse oldukça sarsıntılı ve üzerinde durulması gereken önemli bir süreç olan tokofobi, günümüzde gebeliğin ertelenmesine de sebep olabilmektedir.
DOĞUM KORKUSU (TOKOFOBİ) NEDİR?
Pek çok araştırmaya da konu olan tokofobi; şiddetli bir doğum korkusuna verilen isimdir. Genellikle doğum düşüncesinden aşırı derecede korkan kadınları etkileyebilmektedir. Hamilelik veya doğum döneminde yaşanan endişeyi ifade eder. Çoğunlukla normal bir doğum düşüncesinden farklı olarak doğum ve hamilelikle ilgili akla gelen olumsuz düşünceleri barındırmaktadır. Genellikle doğum sancısı veya hamilelik ve doğum sürecinde bir şeylerin ters gitme olasılığından dolayı ortaya çıkan bazı kaygılar büyüyerek beraberinde tokofobiyi getirebilmektedir.
TOKOFOBİ TÜRLERİ NELERDİR?
Tokofobinin bilinen iki türü bulunmaktadır. Bunlardan ilki Birincil Tokofobi olarak adlandırılırken diğer türü ise İkincil Tokofobi olarak bilinmektedir.
-
Birincil Tokofobi; hiç doğum yapmamış fakat bu düşünceden dolayı endişeye kapılan ve bu sebeple kafalarında bir korku oluşturan kadınları etkilemektedir. Bu korkular ve olumsuz düşünceler, genellikle çocukluk dönemine kadar uzanabilen geçmiş deneyimlerle bağlantılı olabilmektedir. Bu tür, bireylerin hamile kaldığı süreçte daha da yükselerek oldukça rahatsız edici boyutlara ulaşabilmektedir. Travmatik olaylara maruz kalan kişilerde görülme oranı daha yüksektir.
-
İkincil Tokofobi ise; daha önce gebelik yaşamış bireylerde görülmektedir. Kötü bir hamilelik tecrübesi yaşayan ve bundan dolayı bir travma atlatan hamile bireylerde bu doğumun hatırlanması bu fobinin tetiklenmesine sebep olabilmektedir. Bu fobi, özellikle daha önce geçirdikleri hamilelikte ölü doğum, gebelik sonlandırma veya düşük yaşanan kişilerde doğum yapma korkusunu ortaya çıkarabilmektedir.
TOKOFOBİNİN NEDENLERİ NELERDİR?
Genellikle anne adaylarının, farklı doğum tecrübelerini dinleyerek bunları örnek almasından veya aynı durumu kendilerinin de yaşayabileceği kaygısına kapılmalarından dolayı ortaya çıkan tokofobinin pek çok farklı nedeni de bulunmaktadır. En başlıca nedenleri arasında ise şu faktörler yer almaktadır:
-
Genellikle aileden, yakın arkadaşlardan veya çevreden duyulan travmatik doğum hikayeleri
-
Ailede veya çevrede bir tokofobi öyküsünün bulunması
-
Hamilelik sürecindeki stres veya kaygı ile baş etmeyi zor hale getiren hormonal değişiklikler
-
Yaş faktörü (genç kadınların genellikle daha fazla etkilendiği bilinmektedir)
-
Geçmişte yaşanan farklı travmalar
TOKOFOBİNİN BELİRTİLERİ
Doğum korkusu yaşayan bireylerin farklı ruh sağlığı problemlerine sahip olabilme ihtimali beraberinde birçok farklı belirtiyi de beraberinde getirebilmektedir. Depresyonu da beraberinde getirebilen tokofobi; anne adaylarında veya anne olmak isteyen bireylerde doğum kontrol hapları kullanma, gebelik dönemini geciktirme veya hamilelikten kaçınma gibi bazı davranışları tetikleyebilmektedir. Peki tokofobinin belirtileri nelerdir? Doğum korkusunun bazı belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
-
Endişe ve sürekli kaygı durumu
-
Uykusuzluk ve uyku bozuklukları
-
Depresyon
-
Yeme bozuklukları
-
Doğum öncesi depresyon
-
Doğum sonrası depresyon geliştirme riski
DOĞUM KORKUSUNDA HANGİ TEDAVİ YÖNTEMLERİ KULLANILABİLİR?
Tokofobi yaşayan bireylerin öncelikli olarak uzman kişilerle konuşarak yardım almaları gerekmektedir. Doğum korkusu teşhisi konulan bireyler için uzmanlar tarafından bir tedavi planlamasının yapılması oldukça önemlidir. Tedavi için hekim ile görüşülürken korku yaşayan bireylerin doğum ile ilgili duydukları bu korkuları detaylı bir şekilde anlatmaları tedavi sürecinin ilk aşamalarından biridir. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) adı verilen tedavi yönteminin bu fobi üzerinde oldukça etkili olduğu bilinmektedir. Bu tedavi yöntemiyle bireylerin yaşadığı kaygıların hangi durumlardan kaynaklandığı belirlenmeye ve bu durumu çözmeye çalışılır. Sonrasında ise gebelik süreci ve doğum yapma ile ilgili bireylerin kafalarında yer edinen endişelerin ortadan kaldırılması için ihtiyaç duyulan becerilerin üzerinden bir çalışma yapılarak bu durumun iyileştirilmesi sağlanır.
BİR YORUM YAPIN 0