Kur'an-ı Kerim'e göre insanlık tarihinde pek çok peygamber gönderilmiştir. İnsanları hak yoluna yönlendirmek için görevlendirilen peygamberlerin ortak özellikleri arasında örnek bir hayata sahip olmaları vardır. Peki doğru insanlar arasından seçilen peygamberlerin görevleri nelerdir? İnsanlık tarihi boyunca gönderilen peygamberlerin özellikleri nelerdir? İşte konuyla ilgili tüm merak edilenler haberimizin devamında.
Farsça bir kelime olan peygamber, 'haber getiren' demektir. Kur'an-ı Kerim'de peygambere denk olarak nebi, resul ve mürsel kelimeleri, peygamber göndermeyi ifade etmek için de irsal, ictiba, ıstıfa ve ba's kökünden filler kullanılır. Nebi, 'haber veren', 'mertebesi yüksek olan', ' açık seçik olan' manalarına gelirken, Resul ve mürsel kelimeleri de 'gönderilmiş kişi' demektir. Resul ya da nebi kelimeleri Kur'an'da Allah (c.c)'ın buyruklarını ve öğütlerini insanlara bildirmek üzere seçtiği elçi anlamında kullanılır. Öte yandan resul kelimesi Allah ile Peygamberleri ve diğer bazı yaratılmışları arasında elçilik yapan melekler için de kullanılır. Her bir peygamber hayatları ve örnek tavırlarıyla dikkat çeker. Kur'an'da peygamberleri göndermeyi ifade eden kelimelerden ictiba, erdemli davranışları birinin şahsında toplamak demekken ıstıfa, erdemli hareketleri seçip bir kişide yoğunlaştırmak anlamlarına gelmektedir. Diğer yandan 'göndermek' manasına gelen ba's kelimesi de peygamberler için kullanılmıştır. Ayrıca insanları doğru yola ulaştırmak, hak yolunu anlatmak için gönderilen peygamberlerden yalnızca 4 tanesine kitap indirilmiştir. Kitap indirilen peygamberler ve kitapları sırasıyla şu şekildedir:
Hz. Musa-Tevrat, Hz. Davut-Zebur, Hz. İsa-İncil, Hz.Muhammed (SAV)-Kur'an-ı Kerim.
"ALLAH'IN BUYRUĞU GELDİĞİ ZAMAN HAK YERİNİ BULUR..."
Kur'an-ı Kerim'de peygamberlerin yalnızca bir kısmı zikredilmiştir. Allah gönderdiği elçileri hakkında bazı ayetlerinde şöyle buyurmuştur:
Mü'min Suresi 78. ayet;
"Ant olsun ki, senden önce de birçok resul gönderdik. Onlardan bir kısmını sana anlattık, bir kısmını ise anlatmadık. Hiçbir resul, Allah'ın izni olmaksızın bir ayet getiremez. Allah'ın buyruğu geldiği zaman hak yerini bulur. Batıldan yana olanlar hüsrana uğrarlar."
وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلًا مِّن قَبْلِكَ مِنْهُم مَّن قَصَصْنَا عَلَيْكَ وَمِنْهُم مَّن لَّمْ نَقْصُصْ عَلَيْكَ وَمَا كَانَ لِرَسُولٍ أَنْ يَأْتِيَ بِآيَةٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ فَإِذَا جَاء أَمْرُ اللَّهِ قُضِيَ بِالْحَقِّ وَخَسِرَ هُنَالِكَ الْمُبْطِلُونَ
"Ve lekad erselna rusulen min kablike minhum men kasasna aleyke ve minhum men lem naksus aleyk, ve ma kane li resulin en ye'tiye bi ayetin illa bi iznillah, fe iza cae emrullahi kudıye bil hakkı ve hasire hunalikel mubtılun."
Bakara Suresi 87. ayet;
"Ant olsun ki Musa'ya Kitap'ı verdik. Ardı sıra resuller gönderdik. Meryem oğlu İsa'ya da Beyyinat'ı verdik ve O'nu Kudus'un Ruhu ile destekledik. Ne zaman bir elçi hoşunuza gitmeyen bir şey getirdiyse, büyüklük taslayarak kimini yalanlayıp, kimini de öldürmediniz mi?"
وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ وَقَفَّيْنَا مِن بَعْدِهِ بِالرُّسُلِ وَآتَيْنَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّنَاتِ وَأَيَّدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ أَفَكُلَّمَا جَاءكُمْ رَسُولٌ بِمَا لاَ تَهْوَى أَنفُسُكُمُ اسْتَكْبَرْتُمْ فَفَرِيقاً كَذَّبْتُمْ وَفَرِيقاً تَقْتُلُونَ
"Ve lekad ateyna musal kitabe ve kaffeyna min ba'dihi bir rusuli ve ateyna isabne meryemel beyyinati ve eyyednahu bi ruhil kudus, e fe kullema caekum resulun bima la tehva enfusukumustekbertum, fe ferikan kezzebtum ve ferikan taktulun."
Maide Suresi 19. ayet;
"Ey Kitap Ehli! Resullerin arasının kesildiği bir dönemde size gerçekleri açıklayan resulümüz geldi. "Bize herhangi bir müjdeleyici ve uyarıcı gelmedi." demeyesiniz diye, müjdeleyici ve uyarıcı olarak. Allah, Her Şeye Gücü Yeten'dir."
يَا أَهْلَ الْكِتَابِ قَدْ جَاءكُمْ رَسُولُنَا يُبَيِّنُ لَكُمْ عَلَى فَتْرَةٍ مِّنَ الرُّسُلِ أَن تَقُولُواْ مَا جَاءنَا مِن بَشِيرٍ وَلاَ نَذِيرٍ فَقَدْ جَاءكُم بَشِيرٌ وَنَذِيرٌ وَاللّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
"Ya ehlel kitabi kad caekum resuluna yubeyyinu lekum ala fetretin min er rusuli en tekulu ma caena min beşirin ve la nezirin fe kad caekum beşirun ve nezir vallahu ala kulli şey'in kadir."
PEYGAMBERLERİN ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
- Mucize göstermek;
Allah (c.c)'dan vahiy aldığını ve peygamber olduğunu ileri süren kimsenin doğru söylediği mucize ile bilinebilir. Nitekim mucize aklen mümkün olup kişinin peygamber olduğunu kanıtlaması için gereklidir. Öte yandan mucize, gerçek ve sahte peygamberi birbirinden ayıran en büyük kanıttır.
- Vahiy almak ve tebliğ etmek;
Peygamberler iradesi dışında ve diğer insanlarca tecrübe edilmesi mümkün olmayan bazı ilahi bilgileri idrak eder ve bunların kendine Allah tarafından gönderildiğini derin duygularla anlar.
- Beşeri niteliklere sahip olmak;
Peygamberler de her insan gibi doğar, yaşar ve ölür. Peygamberlerin mucize göstermesi ve vahiy alması onların ulühiyyet yani ilah özelliğine sahip olmaları anlamına gelmez. İlahi emirleri tebliğ eden peygamberler, insanlık için bir rehberdir.
- Allah tarafından seçilmiş olmak;
Peygamberler yalnızca Allah (c.c) tarafından seçilir. Bir insanın üstün ahlak sahibi olması veya çok ibadet etmesi gibi nitelikler onu peygamber ilan etmez. Kelamcılar bu konuda Allah'ın peygamber seçtiği insanı bedeni ve ruhi vasıflarıyla farklı bir yaratılışa sahip kılıp kılmadığı hususunda iki farklı görüş bildirmiştir. Çoğu alime göre; peygamberin bu nitelikleri bakımından diğer insanlardan hiçbir farkı yoktur, peygamber olmak Allah’ın bir lütfudur. Ebü’l-Muîn en-Nesefî, Fahreddin er-Râzî, Şehâbeddin Mahmûd el-Âlûsî, Muhammed Abduh gibi âlimlere göre ise Allah, peygamber seçtiği insanı bedenî ve özellikle ruhî bakımdan diğer insanlardan üstün bir yaratılışa sahip kılmıştır.
- Doğru sözlü ve güvenilir olmak (sıdk-emanet);
Sıdk "her konuda doğruluk", emanet ise "her alanda insanlara güven vericilik" anlamına gelir. Bu nedenle Kur'an'da peygamberler sıddik ve emin şeklinde nitelendirilmiştir. Kelamcıların, ilahi emaneti yerine getirmekte görevlendirilen peygamberlerin bu niteliklere sahip olması konusunda hem fikir olmalarının yanı sıra peygamberlerin, davranışları ve hükümlerinde adaletli olmaları da güvenilirlik çerçevesinde ele alınır.
PEYGAMBERLERİN GÖREVLERİ NELERDİR?
İnsanların doğru yola ulaşmaları ve hak yolunda istikamet belirlemelerine aracılık eden Peygamberlerin görevleri;
- Allah'tan başka ilâh olmadığı gerçeğini bildirip insanlığı sadece O'na ibadet etmeye davet etmek,
- Hak ve batıl inançları anlatıp hak olanların benimsenmesini, bâtıl olanların terkedilmesini istemek,
- Ahiret hayatının mutlaka geleceğini vurgulayıp cennete girmeye vesile olanlar yanında cehenneme girmeyi gerektiren inanç ve davranışları aktarmak,
- İlahi emirleri açıkladıktan sonra bunları bizzat uygulayarak insanlara örnek olmak,
- İnsanları var oluşun ve hayatın anlamını düşünmeye çağırıp bunun yollarını göstermek,
- Nefsani arzuların baskısını azaltıp erdemli bir hayat şekli kurmak.
Yusuf 2 ay önce
Müko