İslam'a göre kadın kocanın soyadını kullanmalı mı? Kadın kendi soyadıyla devam edebilir mi?

Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) aldığı yeni karara göre kadın artık kocasının soyadını almak zorunda değil. Türk Medeni Kanunu'nun kadına erkeğin soyadını alma zorunluluğu getiren maddesini iptal etti. Peki, dinen kadının kendi soyadıyla devam etmesi uygun mudur? İslam'a göre kadın kocanın soyadını kullanmalı mı?

AYM, Türk Medeni Kanunu'nun kadınlara kocasının soyadını alma zorunluluğu getiren 187. maddesinin Anayasa'ya aykırı olduğuna ve iptaline karar verdi. Medeni Kanunu'nun 187. maddesi: "Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir". Anayasa'nın 10. maddesi "Herkes dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir. Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür." gereğince eşitliğe aykırı bulunarak iptal edilen karar sonrası kadın, evlenirken sadece kendi soyadını kullanabilir.

İSLAM'A GÖRE KADIN KENDİ SOYADIYLA DEVAM EDEBİLİR Mİ YOKSA KOCASININ SOYADINI MI ALMALI?

Soyadı, esasen kişinin kimin meşrebine ait olduğunu gösteren ve devletin vatandaşını kayıt altına almasını kolaylaştırmak maksadıyla uygulamaya konan bir uygulamadır. Tarihteki yeri çok yeni olan soyadı uygulaması, Cumhuriyet'ten sonra, modern devletin vatandaşını bilmesi, takibini sağlayabilmesi, aynı ada sahip kişilerin karışmaması gibi amaçlara hizmet etmektedir.

İslam'a göre elbette soyun belli olması çok önemli bir konudur. Dinin temel 5 amacından biri olan nesebin korunmasını sağlamak için inananlara sadece evlilik yoluyla aile kurma hakkı tanınmıştır. Dolayısıyla soyadı uygulaması İslam dininin amaçlarıyla da örtüşmektedir. Bununla birlikte evlenen kadının kocasının soyadını alıp almamasının dinle bir alakası bulunmamaktadır.

Kuran'da ve Sünnet'te yer almadığı için soyadı ile ilgili dini bir hüküm yoktur; mübahlar kabilindendir. Dinde esas olan soyun ve nesebin karışmamasıdır. Onun dışında Türk toplumunda yer alan kadının kocasının soyadını alması uygulaması tamamen kültürel olup, geleneksel yapıya uygun olarak süregelmiştir. Nitekim diğer milletlerden Müslümanların böyle bir uygulaması yoktur. Dolayısıyla kadın, isterse kendi soyadıyla devam edebilir, isterse de eşinin soyadını alabilir.