Peygamber Efendimiz (SAV)'in çocuk terbiyesine ilişkin sünnetlerine baktığımızda, çocukların fıtratına uygun yumuşak bir üslupla terbiye verdiğini görmekteyiz. 'Muallim' yani 'öğreticilik' özelliği de bulunan Peygamberimiz (SAV)'in çocuk eğitimi üzerine ilişkisi...
İslam’ı ve kitabımız olan Kuran-ı Kerim’i bizlere en güzel şekilde öğreten Sevgili Peygamber Efendimiz (SAV), gerek yaşantısı gerek de ışığıyla bizlere rehber olmaktadır. 7'den 70'e her yaş grubundan insana hak dini anlatan Efendimiz (SAV)'in öğretileri geniş kitleler tarafından benimsenmiştir. Böylelikle de İslam’ı doğru öğrenen ve hakkıyla yaşayan insan, arkasından gelen nesle de örnek olur. Bu anlamda baktığımızda Asr-ı Saadet zamanındaki çocuklar da öğrendiklerini gelecek nesle aktaracakları için çok büyük önem arz etmektedir. 'Ağaç yaş iken eğilir' mantığıyla baktığımızda çocuğa dini eğitimi erken yaşta doğru bir şekilde vermek önemlidir.
Peygamberimiz (SAV)'de bulunan 'Muallim' özelliğinden ötürü çocuklarla ilişkilerinin eğitim/öğretim açısından ele alınmasında fayda vardır.
PEYGAMBERİMİZ (SAV) ÇOCUKLARI NASIL EĞİTİRDİ?
Anne-babalar, dünyaya getirdikleri her çocuğun temel bakım ihtiyaçlarını karşılama sorumlulukları olduğu gibi onlara dini terbiye vermeleriyle de yükümlüdür. Bunu daha küçük yaşta iken 'tehdit ya da korku yoluyla değil de sevdirerek' aşılamalıdır. Kapasitesine uygun şekilde anlayabileceği bir dil ile anlatmak, oyunlar aracılığıyla anlatılması istenen şeyi anlatmak temel bilgileri öğrenmede en etkili yollardandır. Peki Peygamberimiz SAV bunu nasıl yapardı?
ÇOCUKLARA BAZI GÖREVLER VERİRDİ...
Asr-ı saadette çocukluk çağındaki bazı sahabeler, Peygamberimiz (SAV)'in kendilerine şakalar yaptığını, küçük oyunlar oynadığını, beraber koşuşup neşelerine ortak olduğunu nakletmişlerdir.
Hz. Enes’in bildirdiğine göre Hz. Peygamber (SAV) çocuklara ayakkabıları düzeltmek, abdest için su ve leğen hazırlamak, misafirlere içecek dağıtmak, mektup taşımak gibi görevler vermiştir. (Buhari, Cihad 74, Vudû 16, Eşribe 21; Müslim, Taharet 69)
GÜNDELİK TEMEL ALIŞKANLIKLARI KAZANDIRIRDI...
Çocukların iman, ibadet vb. gibi dini eğitimlerinin de üzerinde duran Sevgili Peygamberimiz (SAV), temel alışkanlıklarının kazanmasında da etkili olmaktadır. “Yemeğe başlamadan önce ve yedikten sonra ellerin yıkanması, 48
besmele ile başlayıp , 49 duâ ile bitirilmesi,50 sağ elle, 51 önünden ve tabağın
kıyısından alınması, 52 ellerin sağa sola dayanmaması, 53 yüzükoyun yatarken
yenilmemesi, 54 suyun üç solukta içilmesi,55 sofraya konan yemek hoşa gitmese
dahi tenkit edilmemesi, ekmeğin küçük parçalara bölünmesi, 56 kırıntı döküntü
şeklinde yemeğin atılıp israf edilmemesi,57 soğan ve sarımsak gibi koku yapan
gıdaların çiğ olarak yenilip etrafın rahatsız edilmemesi, 58 suyun bardağın kırık yerinden içilmemesi, 59 su ve yemek kaplarının içine üflenmemesi, 60 yemeğin
çok sıcak yenilmemesi, 61 şeklinde sıralayabiliriz.”
48 Tirmizi, Et’ime, 39; Ebu Davud, Et’ime, 12.
49 Ebu Davud, Et’ime 16.
50 Ebu Davud, Et’ime 53.
51 Buhârî, Et'ime, 2; Ebu Davud, Et’ime 20 .
52 Müstedrek, 4/116;İbnu Mace, Et'ime,12
53 Ebu Davud, Et’ime 17.
54 Esu Davud, Et'ime, 19.
55 İbn Mace, Eşribe, 18
56 Buhârî, Et'ime, 20; Müslim, Eşribe, 187
57 İbn Mace, Et'ime, 13.
58 Ebu Davud, Et'ime, 41.
ÇOCUKLARA İMAN BİLİNCİNİ AŞILARDI...
Peygamberimiz (SAV)'in çocuklara imanın esaslarının öğretmeye çalışmasını şu örnekten anlayabiliriz: Hz. Peygamber (SAV) henüz ergenlik yaşına gelmemiş İbnu
Seyyad’a “Benim Allah’ın elçisi olduğuma şehadet eder misin?” diyerek, bu
çocuğu iman edip Müslüman olmaya çağırdığını13, yine kendisine hizmet eden
Yahudi bir çocuk hastalanınca, onu ziyarete gittiğini ve bu esnada onu İslam’a
davet ettiğini, çocuğun da babasından izin alarak Müslüman olduğuna rivayetlerden rastlamaktayız.
PEYGAMBER EFENDİMİZ (SAV)'İN ÇOCUKLARLA İLİŞKİSİ NASILDI?
Sevgili Peygamberimiz (SAV), çocuklara doğduklarından itibaren şefkat ve merhametle yaklaşmışlardır. Anlayabilecekleri şekilde onların seviyelerine inerek hatta gerekirse oyun ve sohbet yoluyla öğretilerini yapmışlardır. Örneklere baktığımızda; Bir gün Peygamberimiz Hz. Muhammed (SAV) torunları Hz. Hasan’a (ra) şu öğütleri vermişlerdir. ‘Hasan! Beş vakit namazını aksatmadan kıl. Sana şüpheli gelen her şeyi terket. İçinde şüphe uyandırmayan şeye yönel. Çünkü doğruluk insanın gönlüne huzur verir. Yalan ise huzursuzluk uyandırır.’ (Tirmizi)
Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (SAV) torunları olduğu gibi sahabelerin çocuklarına da muallimlik yapmışlardır. Asr-ı saadette yaşı küçük sahabeler Peygamber’imizin (SAV) yanına geldiklerinde her zaman sevgi ve merhametle karşılaşmışlardır. Çocuklara Allah’ın birliğine iman etmeyi, Allah’ın farz kıldığı ibadetleri yapmayı, duadan hiçbir zaman ayrılmamaları gerektiğini söylemiştir.
Efendimiz (SAV) yaşı ilerlemiş, çoluk çocuğa karışmış sahibelere de eğitim vermişlerdir. Peygamberimiz (SAV)’in çocukları ibadetlere alıştırma konusunda dikkatli davrandığını; tek secde ile de olsa çocukların namaza alıştırılmalarına, vakit namazları yanı sıra bayram, Cuma ve cenaze namazlarına götürülmelerine ilişkin rivayetlerden de anlamak mümkündür. (Buhari)
yasin 2 yıl önce
SallAllahu Aleyhi Vesselem...
Elif 2 yıl önce
Allah razı olsun. Çok güzel yazı olmuş. Emeğinize sağlık.